Bài thuốc chữa chứng nghẹn

Người bệnh biểu hiện ăn uống không xuống, mặt nhợt, thở nóng, hay nôn ra nước và dãi, chân và mặt phù nhẹ, lưỡi nhợt, mạch tế nhược. Cách chữa: ích khí, kiện tỳ, sinh tân, giáng nghịch. Dùng bài: bạch truật 12g, cam thảo 1,6g; hoàng kỳ, sa nhân, bán hạ 4g; phục linh, quất hồng 6g, nhân sâm 8g, sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: Trị bụng đầy trướng, ăn nghẹn, khó nuốt.

Phản vị (ăn vào ói)

Bệnh này phần nhiều do ăn uống không điều độ, ăn nhiều các thứ sống lạnh làm cho tỳ vị tổn thương hoặc lo nghĩ nhiều làm cho tỳ vị hư hàn không tiêu hóa được thức ăn, thức ăn đình trệ lại nên nôn mửa ra mới thôi. Nếu bệnh lâu khiến thận dương cũng hư, mệnh môn hỏa suy. Cách chữa: ôn trung kiện tỳ, giáng khí hòa vị. Dùng bài "Đinh hương thấu cách tán": bạch truật, hương phụ, nhân sâm, mạch nha, bạch khấu nhân, thần khúc mỗi loại 12g; san nhân, đinh hương, chích cam thảo mỗi loại 4g; mộc hương 6g, sắc uống ngày 1 thang. Tác dụng: kiện tỳ, ôn trung, giáng nghịch. Trị tỳ vị hư, ăn vào nôn ra.

Nếu sắc mặt nhợt, chân tay không ấm, lưỡi nhợt, mạch trầm tế là do bệnh lâu, nôn mửa nhiều nên thận dương khí. Cách chữa: bổ hỏa, ôn vận tỳ dương. Dùng bài "Phụ tử lý trung thang": phụ tử, đảng sâm, bạch truật, can khương, chích thảo mỗi vị 12g. Sắc uống.

Nếu môi miệng khô, lưỡi đỏ, đại tiện khó, mạch tế là do nôn mửa lâu, tân dịch hao kiệt, biểu hiện của vị âm hư tổn. Cách chữa nên: ích khí, sinh tân, giáng nghịch, chỉ thổ. Dùng bài "Đại bản hạ thang gia vị": bán hạ 12g, nhân sâm 8g, mật ong 100g. Sắc uống.

Lương y Minh Phúc